Yatırım

Tahvil Nedir? Bono Nedir?

Efenim bu yazımızda konumuz aklınızda bulunan tahvil nedir ve bono nedir sorularınıza cevap vermek. Aslında yazı bir nebze tahvil yatırımı yazısı, repo- ters repo yazısı ve eurobond yatırımı yazılarının alt yapısı niteliğinde olduğundan ve yazı başlığı olan tahvil nedir ibaresinden anlayabileceğiniz üzere temel olarak tanımlar, tahvilleri tanımlama ve tanıma, ISIN kodlarını okuma ve nakit getiri tespiti ile tahvil fiyatı hesaplama meseleleri üzerine olacak.

Tahvil Nedir ?

Bono ve tahvil borçlanma senedine verilen adlardır. Bunlar Özel Sektör şirketleri tarafından da çıkartılabilir devlet tarafından da çıkartılabilir. Gerek özel sektör tahvillerine gerekse devlet tahvili ve bonolarına halka arz sırasında katılabilirsiniz. Bunun dışında ikincil piyasada da bunların alış ve satış fiyatlarına karar verilir. Girizgahı tanımla yaptığımıza göre tahvil yatırımı ve diğer yatırım araçlarına gelebiliriz.

“Tahvil nedir” derseniz vadesi bir seneden uzun olan borçlanma senedidir diyebiliriz. Bono nedir derseniz ise vadesi bir yıldan kısa olan borçlanma senedidir diyebiliriz. Bu arada şunu da ekleyelim bononun vadesi 2 aydan daha az olmaz. Bir de bonoyu özel sektör şirketi çıkarttı ise buna finansman bonosu denir.

Piyasada ne gibi ürünler olduğunu görmeniz için buraya bir link bırakıyorum. Buradaki tabloyu iyice inceleyip geri dönmenizi bekliyorum.

Tahvilde Faiz Ödemesi Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?

Tahvilde faiz ödemesine kupon ödemesi de denir ve faiz ödemesi 6 ayda bir yapılır.

Bir örnekle durumu detaylandıralım. Örneğin TC Hazinesi tarafından ihraç edilen 01.01.2020 ihraç tarihli 100.000 TL tutarlı, 5 yıl vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, sabit faizli, %10 faizli bir tahvil satın aldınız. Kupon ödemeleriniz yani faiz ödemeleriniz şu şekildedir;

30.06.2020: 5.000 TL

31.12.2020: 5.000 TL

(5 yıl geçiyor)

31.12.2025: 5.000 TL

Şeklinde kupon ödemesi alırsınız.

Tahvil Fiyatı

Her tahvilin vade sonundaki fiyatı 100’dür. Bu değişmez. Buna nominal değer denir. Vadesine kalan gün sayısına göre de fiyatı faiz oranından düşülerek tespit edilir.

Siz bu fiyattan alırsınız ve vade sonunda size 100 TL ödeme yapılır.

ISIN Kodu Nasıl Okunur?

Isın kodu denilen yatırımcının piyasada hangi tahvili/bonoyu aldığını anlamasını sağlayan koddur.

isin-kodu-ost

Bir örnek yazalım.

TRFTHAL72015

Bu Halk Bankası’nın değişken kuponlu, 23.07.2020 vadeli tahvilidir.

TR kısmı ülke kodudur. Alacağınız bütün tahvillerin başında bu yazar.

Bu harften sonra gelen tek harf türü açıklar.

Neler var derseniz:

H: Halka arz

F: Finansman bonosu

T: devlet tahvili

S: özel sektör tahvili

D:kira sertifikası

Temsil eder. Bizim örneğimizdeki F yazıyor. Yani bu bir finansman bonosudur.

Bundan sonraki 4 harf yani bizim örneğimizde THAL-Türkiye halk bankasını temsilendir.

Sonraki gelen 3 ya da 4 hane ise vadeyi verir. Örneğimizde 7. Ay 2020 yılı vadesini gösterir. Bundan sonraki kalan ifadeler çıkarılma sırası vb. olup çok da dikkat etmeniz gereken şeyler değiller açıkçası.

Devlet Tahvili ISIN Kodu Nasıl Olur?

Yukarda da yazdığım üzere devlet tahvili normal özel sektör tahvillerinden biraz daha farklılık arz etmektedir. Bunların ISIN kodu da diğerlerinden biraz farklı okunmaktadır.

isin-kodu-devlet

Hemen aşağıya bir örnek verelim.

TRT120122T17

Yukarda gördüğünüz bir devlet tahvilinin ISIN kodudur.

TR kısmını biliyoruz. Türkiye Cumhuriyeti tarafından ihraç edilen bir tahvildir bu. Vadesi 12.01.2022’dir.

Burada TR’den sonra gelen harfler şunlar olabilir;

T: Tahvil

B: Hazine Bonosu

G: Gelir ortaklığı senedi

D: Kira sertifikası

Bundan sonra gördüğünüz 6 hane tahvilin ya da menkul kıymetin vadesidir.

Bundan sonra mevcut örnekteki kodda gördüğünüz T harfinin yerine şunları görebilirsiniz;

A,P:Ana para

C,K: Kupon

T: TL

F: Yabancı para

Kalanlarda ihraç sırası ve kontrol hanesidir. Bu kalan bölüme bakmanıza gerek yoktur.

Değişken Faizli Tahvil Yatırımı /Sabit Faizli Tahvil Yatırımı Ayrımı

Bunu alırken genelde değişken ve sabit faiz ayırımı yapılmaktadır. Zaten aldığınız platformda bu şekilde bir ifade mutlaka bulunur.

Değişken faizli alırsanız enflasyon oranındaki değişikliğe karşı kendinizi kesinlikle korursunuz. Ancak enflasyon düşerse geliriniz azalacaktır bundan bilginiz olsun.

Yine sabit faizli bir tahvil aldığınızda sene sonunda faiz geliriniz sabittir. Hesaplayıp koyarsınız parayı.

Kuponlu Tahvil Yatırımı /Kuponsuz Tahvil Yatırımı Ayırımı

Kuponlu tahvil dediğimiz kavram alıcısına 3/6/9 ve 12 ayda bir faiz ödemesi yapan tahvillerdir. Kuponlu tahvilin avantajı elde edilen faiz gelirinin bileşik faize tekrar yatırılması nedeniyle size avantaj sağlaması ve Yatırım başlığında belirttiğim üzere düzenli nakit getirisi sağlamasıdır.

Bu bileşik faiz ve kuponlu tahvil meselesi yatırım tutarının ve geri dönüşünün hesaplanmasını tamamen değiştirir. Buna dikkat edin. Ciddiye alın yani.

Kuponsuz tahvillere piyasada iskontolu tahvilde denmektedir.

Temiz Fiyat Nedir ?

Temiz fiyat tahvile ya da bonoya o güne kadar işlemiş faizi içeren fiyattır. Gerek kuponlu gerek kuponsuz olsun hiç birinin faizini işletmeden direk menkul kıymetin arz fiyatını verir. Bu fiyat önemlidir çünkü siz trade kar zararınızı buradan hesaplarsınız.

Kirli Fiyat Nedir ?

Bu da temiz fiyata o güne kadar tahvilin faizinin işlemiş halidir. Alım-satıma konu olan ve sizi en çok ilgilendiren fiyatta budur.

Efenim bu yazımızda tahvil nedir , kirli fiyat-temiz fiyat vs. gibi tahvil yatırımına giriş düzeyinde olan temel tanımlama sorunlarınıza cevap bulmaya çalıştık. Eğer siz yatırım yapacaksanız şu yazıları da okumanızı şiddetle tavsiye ederim

Yatırım, Birikim ve Servet

Tahvil Yatırımı

Repo ve Ters Repo Nasıl Yapılır?

Eurobond Yatırımı

yatirimkurusu

10 yıldır finans sektöründe denetçi, İngilizce biliyor.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
error: İçeriklerin kopyalanması engellenmiştir.