Emtia Piyasasının Dinamikleri Nelerdir

Efenim cümleten selamlar. Biliyorsunuz platformumuzda muhtelif yatırım araçlarını inceliyoruz. Daha önce genel manada emtia piyasası nedir sorumuza cevap aramıştık. Bu yazımızda ise emtia piyasasına yatırım yapmak isteyenler için yine rehber niteliğinde bir çalışma yapmak istedik. Konumuz emtia piyasasının dinamikleri nelerdir meselesi ve bu dinamiklerden hareketle emtia piyasalarındaki hareketleri anlamlandırabilmek.

Burada konuştuğumuz piyasa futures piyasası. Yani fiziki teslimatın olmadığı spekülatör çakalların bulunduğu piyasa. Bunu  belirterek yazıma giriş yapayım. Bu arada bu piyasada opsiyon alıp fiziki teslimat istemeyi düşünebilirsiniz. Ancak hiçbir aracı kurum bunu kabul etmeyecektir. Denedim ordan biliyorum. Adam deli muamelesi yaptı bana.

Hangi Piyasa ?

Şunu da belirtelim. Sizin trade ettiğiniz şey futures kontratlarıdır. Yani bunların fiyatları spot piyasa fiyatlarından farklıdır. Trade ettiğiniz kontratın vadesi geldikçe spot fiyata yakınsar ve kapanışta eşitlenir. Ancak futures kontrat fiyatlarının spot fiyatlardan ayrıştığı dönemler olabilir. Bu ney diye ortalarda gezinmeyin.

Yine belirtmemiz gerekir ki altın hariç emtia piyasalarındaki hiçbir varlığa nakit getiri alamazsınız. Petrolün, gümüşün ya da buğdayın faizi yoktur. Yani emtia piyasalarına nakit getiri yatırımı yapamazsınız. Emtia piyasalarında ya değer yatırımı ya trade yatırımı yapılır.

Emtia Piyasasının Dinamikleri

Öncelikle emtia piyasasının temel bir niteliğini sizlere iletelim. Emtia piyasası diğer piyasalara nazaran daha çok arz ve talebe bağlı olarak hareket eder. Şimdi içinizden sövmek suretiyle diyorsunuz ki arkadaş her piyasa arz ve talebe bağlı hareket eder sen ne diyon. Tabii ki öyle ancak emtia piyasasında reel sektörden gelen arz ve talebin malın fiyatında daha fazla etki yarattığını görürsünüz.

Şayet dünya genelinde talebi etkileyen örneğin pandemi gibi bir hadise var ise bu taktirde emtia piyasaları borsa v.b. piyasalardan çok daha fazla düşüş yaşar. Ancak dünya genelini etkileyen bir arz düşüşü var diyelim. Burada emtia piyasalarındaki fiyatlar sizlerin enflasyon olarak gördüğünüz fiyatlardan çok daha erken ve daha fazla hareket eder.

Platformumuzda dönem dönem varlık balonlarını anlatıyoruz. İşte finansal piyasada yer alan yatırım araçlarında bu tip balonlaşma eğilimi özellikle merkez bankalarının genişleyici para politikasının uygulandığı dönemlerde fazladır. Bu dönemler her ne kadar emtia piyasasına yansısa da emtia piyasasında temel belirleyici her daim reel sektörden gelen arz ve talep olmuştur. Tabi bu durumun kendi içerisinde yarattığı fiyat dalgalanmaları bu piyasanın cilvesidir ki sırf bu volatilite nedeniyle emtia piyasalarında ekstra dikkatli olmanız ve poponuzu kollamanız gerekir.

Yine emtia piyasalarını etkileyen belli başlı bazı ülkeler vardır. Örneğin FED politikalarından feci etkilenir emtia piyasaları. Şayet genişlemeci unsurlar varsa emtiaların fiyatı uçar gider. Yine burada emtia yatırımcılarının takip etmesi gereken bir diğer veri dünyanın lokomotifi olarak nitelendirebileceğimiz Çin ve Hindistan’daki büyüme verileri ve o ülkelerin para ile maliye politikalarıdır. Örneğin Çin hükümetinin yuanı düşük tutma politikası tutmaz ise sizin için işler muhtemelen iyi gitmeyecektir.

Tüm bu hususları bir arada değerlendirdiğimizde emtia piyasaları aç gözlüleri bir anda yer bitirir. Volatil piyasa her daim tehlikelidir. İnsanlara oyun gibi geliyor. Ancak gerçek para farklıdır. Evet volatil piyasada çok fazla kazanma olasılığınız mevcuttur. Ancak çok fazla kayıp riskiniz de mevcuttur. Eğer tek atımlık kurşununuz varsa emtia piyasaları size göre değildir. Hiç acımazlar. Buy girdiğiniz emtianın fiyatı bir günde %20 değer kaybeder. Tüm yatırımınızı kaybeder üstüne bir de borçlanırsınız. Margin call u karşılayamayınca pozisyonunuz kapanır bir güzel. Ertesi gün %40 değer kazancını basar piyasa. Siz de mal gibi bakarsınız. Hem de fakir fakir.

Trade’e Konu Olan Emtialar

Gelelim hangi emtialar üzerinden trade edebilirsiniz sorusuna. Piyasada bu emtialar dört başlıkta sınıflandırılmıştır. Bunlar metaller, enerji grubu, canlı hayvan ve et, tarım ürünleri piyasalarıdır.

Metal

Altın, gümüş, platinyum, paladyum ve bakır. Altın ve gümüş burada temel emtia piyasasının arz ve talep durumundan biraz ayrılmaktadır. Altın ve gümüşte spekülatif hareketler daha fazla görülür. Bu yatırım formülüne birkaç değişkenin daha eklenmesi gerektiği anlamı taşır.

Bunun dışında değerli metallerin temel niteliğini enflasyonist dönemlerde görürsünüz. Başta altın ve gümüş olmak kaydıyla platinyum ve bakır fiyatları enflasyonun yükseldiği dönemde gelen spekülatif taleple yükselir.

Tüm bunların dışında altın, bakır ve petrolün kendi fiyatları aslında birer öncü fiyat göstergeleridir. Örneğin bakır bu konuda en çok izlenen ve kritik emtialardan birisidir. Dünya piyasalarında bakır fiyatının artması küresel risk iştahının arttığının bir göstergesidir. Tam tersine altının artması ise küresel risk iştahının daraldığının önemli bir göstergesidir. Yine petrol fiyatlarında görmekte olduğunuz artış tıpkı bakır gibi hareketlenmenin ve enflasyonist sürecin geldiğinin bir göstergesidir. Petrol fiyatlarının artışını borsa yatırımlarınızda da öncü gösterge olarak kullanabilirsiniz. Özellikle havayolları gibi fazla petrol türevi ürün kullanan hisselerin bilançoları ve gelir tabloları bu artıştan etkilenir. Tabi burada şirketin hedge medge yapıp yapmdaığı ehemmiyet arz eder.

Enerji

Enerjide detaylıca incelediğimiz bir petrol yatırımı nasıl yapılır hikayemiz var. İlgisi olanlar oraya bir baksın. Bunun dışında  forexte doğal gaz brent petrol ve çıkarıldığı yere göre çok sayıda petrol endeksi var. Bunların muhtelif farkları var ancak burası yeri değil. Girmeye de gerek yok. Enerji piyasasında temel değişken her daim dünyadaki büyüme oranlarıdır. Tabi normal şartlar altında. Bunun dışında İran’ın ve OPEC üyesi ülkelerin aralarındaki muhtelif gerginlikler ve anlaşmazlıklar petrol ve enerji dünyasının fiyatlarını belirleyen ana aktördür.

Enerji piyasasında yatırım yapanlar için petrol yatırımı yazımda yazdım buraya da yazacağım. Sadece piyasayı ve ekonomik göstergeleri esas almanız yetmez. Aynı zamanda politik sıkıştırmaları da görmeniz gerekir. Örneğin ABD dönem dönem Rusya’yı sıkıştırmak için petrol varil fiyatlarını düşük tutabilmektedir. Bunu hem kendi ürettiği kaya gazı petrolü ile hem de nüfuzu altında bulunan Suudi Arabistana baskı uygulayarak yapabilir.

Canlı Hayvan ve Tarım Ürünleri

Şimdi bu canlı hayvan işlerine dair açıkçası bir fikrim yok. Bu güne kadar hiç trade etmedim. O yüzden bir tavsiye ya da şöyle böyle diyemiyorum. Ancak canlı hayvan piyasası v.b. ni kesinlikle tavsiye etmiyorum. Gerçekten baktığımda fiyatların çok volatil ve yerel unsurlardan etkilendiğini görebiliyoruz. Türkiye’den yurt dışında yer alan canlı hayan piyasasına sadece makro verilerden hareketle öngörü oluşturarak yatırım yapmak çok saçma geliyor bana zaten.

Tarım ürünleri ile alakalı da aynı fikirdeyim. Baktığımız zaman trade e konu olan temel tarım ürünlerinin mısır, soya fasulyesi, buğday, pirinç, kakako, kahve, pamuk ve şeker olduğunu görüyoruz. Temel bir çıkarımda bulunup fiyat hareketliliğinin dünyadaki büyüme ile orantılı olabileceğini düşünebilirsiniz. Ancak dönem dönem yerel etmenler bu piyasalarda çok etkili oluyor. Örneğin dünyanın en büyük buğday üreticisi Rusya’da havalar kötü gidiyor ve bir anda buğday fiyatlarının roketlediğini görüyorsunuz. Ya da popüler kahve üreticilerinden Brezilya’da devletin kahve sübvansiyonlarını azaltma kararı sizin tüm sermayenizi sömürebilir. Bu risklere girmeyi pek doğru bulmuyorum.

İlle de Emtia Yatırımı İlle de Emtia Yatırımı

Şimdi kafayı kırdınız. Babacan ben buğdaya yatırcam parayı vs. dediniz. Kaldıraç yapacaksınız. Yapma güzel kardeşim. Kaldıraçlı işlemlerde risk yönetimi ne bilmiyorsan, bilsen de yapamayacaksın zaten, girme. Bak kendimden diyorum ya. İyi disiplinli adamımdır. Ben bile yapamadım.

Ha seni tutamayacağız. Şahsi tavsiyem yatırım yapmak istediğiniz mal ile ilgili daha likit, volatilitesi daha düşük bir yatırım aracı bulun. Örneğin petrole yatırım yapacaksınız. Ya git yurt dışı borsalarından petrol üreten firmaların hissesini al, ya o iş çok maliyetli diyorsan git Norveç kronu al babacan. Petrol değer kazandıkça onların ki de artıyor zaten. Ya da ne bileyim kafayı kırdın bakır fiyatlarına yatırım yapacaksın. Git bakır üreten bir firmanın hissesini al. Ne bileyim Türkiye’de bulamadım yurt dışındaki firmanın hissesini al. Bak bu emtia piyasası çok hareketli. Yapma etme. Niye hisse al, kur al diyoruz. Bunlar daha likit güzelim. Daha likit olduğu için volatilite daha düşük. Emtia piyasasının dinamikleri ni iyice öğren.

Ha heycan arıyorsun. Ayır abi kendine 10.000 TL’lik bir bütçe. De ki yaktım bu parayı ben kardeşim. Fantazilerime harcadım. Yolla parayı forex midir nedir artık neyse onlardan birine. Stop loss koy. Nereye? Tek bir işlemde tek bir ürüne gir. Stop loss’u fulle. Ölümüne bekle. Yani geniş aralıklı stop loss ve kısa aralıklı take profitler koy. Ufaktan git. Stop loss’u geniş koy ki muhtemelen piyasa tahmininde yanılacaksın. Bu piyasalar volatil diyorum bak. Bir gecede çakarlar. Çakıldığın zaman ağlama. Kaldıraç mı? 1:10’u geçme güzelim, geçmeyi aklından bile geçirme.

Emtia piyasasının dinamikleri nelerdir yazımızın sonuna geldik efenim. Esen kalın.