Yatırım

Yatırım, Birikim, Servet

Bu yazımızda konumuz aslında sizlerin bildiği adıyla yatırım olan, hatta platformun da adını içeren ancak aslında gayesine göre ayırt edilmesi ve farklı adlandırılması gereken bir süreç. Bu yazıda özellikle bin bir sıkıntı ile toparladığınız,hayat zevklerinizden vazgeçtiğiniz birikim kavramı ve buna nasıl yaklaşmanız gerektiğini izah etmeye çalışacağım. Tabii ki birikim meselesini benim penceremden izleyeceksiniz.

Servet Nedir?

Efenim iktisadın ana meselelerinden biri olan servet sizin mal varlığınızın tamamına denir. Yani eviniz, arabanız, cebinizdeki para, üstünüzdeki kıyafet, cep telefonunuz vs. Yani üstünüzde olup para edebilecek her şeye servet denir.

Servet kavramının tartışılıyor olmasının ana sebebi dünya düzeni üzerinde dengesizliğe neden olduğunun iddia edilmesidir. Çünkü dünya üzerinde tespit edilebildiği kadarıyla insanoğlunun servet biriktirme ve miras olarak kendisinden sonraki gelen genlerine aktarma sevdası, zaman içerisinde servetin belirli kişilerin elinde toplanmasına neden olmuş, bu ise paranın her daim daha fazla para kazandırdığı gerçeğiyle birleşince sürekli olarak zenginlik sahiplerinin daha fazla zengin olmasını doğurmuştur. Bu yüzden de bu durum sürekli tartışılmaktadır ki bazı iktisatçılar miras bırakmanın yasaklanması halinde servet sorununun ortadan kalkacağını, bu sebeple de dünyada insanlar arasındaki dengesizliklerin tamamen giderileceği düşüncesini öne sürmüşlerdir.

servet-nedir

Ancak günümüz itibariyle geldiğimiz ekonomik düzende bu durum imkansızdır. Çünkü servet sahipleri ellerindeki güç ile artık bu dengeyi sağlayacak devletleri bile etkilemeye başlamışlardır. Yine kapitalizm yenilikçi gücüyle sosyalizmi paket ettiğinden bu düzenden çıkılması imkansıza yakındır. Çünkü kapitalizm hem insanların refahını daha hızlı arttıran hem de refah artışını huzlıca tabana yayan bir sistematiktir.

Kapitalist sistem içerisinde sürekli olgunlaşan ekonomik modellerde devletin temel görevlerinden birisinin de servet sahiplerinin daha az servet sahiplerini ezmesini engellemek olduğunu belirtelim. Yani aslında iki taraf (servet sahipleri ile devletler) hem bir anlaşmanın hem de gizliden gizliye bir savaşın içindedir.

Serveti Arttırma Amacınız Nedir?

Herkesin serveti arttırma amacı farklıdır. Ancak bu amacı temel olarak iki başlık altında sınıflandırabiliriz. Bir tanesi elde ettiği serveti kendisinden sonraki gelenlere aktararak kendisinden sonra gelen kendi genine daha rahat ve daha müreffeh bir ortam yaratmaktır. Bunun altında ise doğal seleksiyon yatarki temel düşünce önce refaha erenin daha sağlıklı gen üreterek diğerini yeneceği düşüncesidir. Servet biriktirme amaçlarından bir diğeri ise serveti edinip kendisinden sonra gelenlere aktarmaktansa kendisi için yeyip sadece kendi refahı için kullanmaktır. Günümüz itibariyle insanların şaşılacak şekilde ikinci saydığım sebep ile servet birikimi yaptığını da görmekteyiz. Tabi saydığım iki servet biriktirme gerekçesi de makul ve makbul gerekçelerdir.

Birikim

Birikim ise servetten ayrı olarak, servet biriktirme yolunda edinilen ve mevcutta yaptığı tüketim ile refahını arttırmak yerine bu tüketimini erteleyerek tasarruf edilen, adı üstünde biriktirilen mali varlıklardır.

Birikimlerden bir gelir elde etmiyorsanız ya da bir gelir elde etme amacınız yoksa servet olarak kabul edilebilirken şayet bir gelir elde etmek maksadıyla yatırım yapıyorsanız bu halde birikimden çıkıp yatırım yaptığınızı söyleyebiliriz.

Birikim Amacı Nedir?

Birikim yapmanın temel amacı serveti arttırmaktır. Bir önceki paragrafta dediğim üzere birikimlerinizi kullanım şekliniz bu birikimin nihai amacına ermesini sağlar.

Örneğin aylık maaşınızı aldınız. Buradan harcamalarınız yaptınız ve kalanı banka hesabınıza attınız. Bu birikimdir. Bu birikimi yapmanızın amacı refahınızı arttırmaktır. Ya bu birikimle ileride bir tüketim harcamanızı finanse edersiniz, ya da yatırım yaparsınız ya da borcunuzu ödersiniz vs. ama nihai amaç hepsinde aynıdır: refahınızı arttırmaktır.

birikim-amaci

Yatırım Nedir?

Yatırım ise servetinizi arttırmak maksadıyla birikimlerinizin değerini arttırmak için paranızı yatırdığınız şeylerdir.

Yatırımı aktif ve pasif olarak ikiye ayırabiliriz. Aktif yatırım bilfiil içinde bulunduğunuz ve iş sürecini yönettiğiniz bir süreçtir. Örneğin biriktirdiğiniz paralar ile 100 tane damacana su alıp insanlara bunu satarsanız bu bir aktif yatırımdır.

Pasif yatırım ise taş atıp kolunuzun yorulmayacağı türdeki yatırımlardır. Borsa, konut, dolar, altın, TL mevduat yani sizlere yatırım araçları başlığı altında anlattığım, sizin bilfiil içinde olmadığınız ancak bir şekilde değerinin artmasını ya da düzenli gelir sağlamasını beklediğiniz şeylerdir.

Pasif yatırımı ise temel olarak size nakit getiri sağlayan ve nakit getiri sağlamayan olarak ikiye ayırabiliriz ki bunu detaylıca izah etmeye gerek yok diye düşünüyorum.

Yatırım Amacı Nedir?

Yatırım amacınız dediğim gibi servetinizi arttırmaktır. Yatırım amacınızı daha hızlı gerçekleştirmek için muhtelif yollara başvurursunuz. Eğer reel sektöre yaptığınız yatırımları ari tutarsak bunları nakit getiri sağlayan ve nakit getiri sağlamayan olarak ayırmıştık.

yatirim-amaci

Yatırım yaparken bilmeniz gerekenlerden biri daha doğrusu kendinize sormanız gereken sorulardan birisi de yatırım aracınızı alma amacınızın hangi yatırım tipine uygun olduğudur. Yani siz bu yatırım aracına yatırım yaparken aşağıdakilerden hangisini bekliyorsunuz?

a) değer artışı

b) nakit getiri

c)hem değer artışı hem nakit getiri

Şimdi bir örnek verecek olursak, altın alıp banka hesabınızda tutmanız değer artışı yatırımına bir örnektir. Bu halde nakit bir getiri beklentiniz bulunmaz. Yani altında düzenli olarak mevduat faizi gibi getiri hedeflemezsiniz. Zaten bankalar çok düşük miktarda faiz verir.

Eğer düzenli bir nakit getiri hedefliyorsanız mevduat faizi ya da tahvil yatırımı sizin için uygundur. Bu tip yatırımlar size sadece düzenli nakit getiri sağlar. Ancak bu yatırımı yaparken ya değeri artınca satarım kafasındaysanız bir aşağıdaki grupta yer edinirsiniz.

Konut yatırımı ya da iş yeri yatırımı yapmak, borsada temettü yatırımı yapmak gibi yatırımlarınız ise hem nakit getiri beklentisi oluşturur hem de değer artış kazancı beklentisini oluşturur.

Bu paragrafları yazmamın sebebi şu. Ne için servet biriktirdiğinizi, niye birikim yaptığınızı ya da niye yatırım yaptığınızı bilmiyorsanız zaman içerisinde bu süreçten bıkıp tüketime geri dönersiniz. Çünkü kodlamanız ve sosyal çevreniz sizin beyninize tükettikçe mutlu olacağınızı yerleştirmiştir. Bu hiç silinmez ve beyniniz ilk fırsatta o düşünceyi yerine getirir.

Eğer bu yazıyı okuyorsanız servet kısmında yazdığım gelir adaletsizliğinden müzdarip bir kişisiniz ve bu durumdan kurtulmaya çalışıyorsunuz yani servetinizi arttırmak istiyorsunuz demektir. Bu halde servetinizin oldukça az olduğunu, elde ettiğiniz birikimler ile yatırım yaparak ortalamanın üstünde bir kazanç elde etmeye çalıştığınızı, hatta çoğunuzun kısa yoldan zengin olmaya çalıştığınızı tahmin edebiliyorum.

Bir çok yazımda ki En Çok Kazandıran Yatırım yazımda üstüne basa basa yazdığım üzere size zengin olmanın yollarını öğretemem, bunu size vaadeden kişilerden de uzak durmanızı tavsiye ederim. Eğer bu konuda hala ikna olmadıysanız tarihte sizin gibi insanların nasıl dolandırıldığını anlatan Ponzi Şeması yazımı mutlaka okuyun ve dolandırılmayın.

Yatırımlarımdan Kar Ediyor Muyum?

Burada aslında biraz geniş kapsamlı yazacağım. Aslında ilk cevaplamamız gereken soru şu: Servetimi nasıl ölçeceğim? Çünkü yatırımlarınızdan kar edip etmediğinizi gösterecek temel şey sizin servet artışınıza katkı sağlayıp sağlamadığıdır. Bu da sizin hesaplama metodunuza göre değişir. Bu konu oldukça ehemmiyetlidir.

birikim-kar

Hesaplama metodunuzdan kastım ise yatırımlarınızı hangi para birimi üzerinden tuttuğunuzdur. Yatırımlarınızı Türkiye’de yaşadığınız için TL üzerinden hesaplayacağınız gibi, rezerv para birimi olduğu için dolar üzerinden tutabilir, ya da tamamını yok sayıp dünyanın servet birikim araçlarından biri olan altın ile de tutabilirsiniz.

Ben kendi metodumda altın üzerinden birikim yapmaktayım. Bunun sebebi ise TL’nin değerinin zaman itibariyle sürekli olarak enflasyon nedeniyle aşınması, bunun dışında doların da rezerv para itibarının dönem içerisinde yani yıllar itibariyle sarsılabilecek olmasıdır. Çünkü benim servet birikim amacım benden sonraki gelen genlerimin refahını arttırmaktır ki bu oldukça uzun bir vadeyi işaret etmektedir. Dolar üzerinden servet tutarak bu riske girmektense tarihsel olarak bir servet birikim aracı olan altını biriktirmek bana daha makul geliyor.

Peki işin detayına girecek olursak ve servet birikimini altın üzerinden yaptığınızı varsayarsak biz yaptığımız yatırımlardan kazançlı olup olmadığımızı nasıl tespit edeceğiz?

Bu aşamada benim size tavsiyem, bu işi bir excel tablosu kullanarak hesaplamanızdır. Her birikim yaptığınızda yani her tasarruf yaptığınızda ya da yatırım yaptığınızda bunu bir kayıt altına almanızdır. Peki kaydı nasıl tutacaksınız. Tabii ki altın üzerinden.

İki tane bilanço yapın ki ilerleyen dönemde kişisel bilançonuzu nasıl tutacağınızı anlatacağım size detaylı olarak. Bir tanesi TL üzerinden bilanço olsun. Bir tanesi de altın üzerinden bilanço olsun.

servet-birikimi-hesabi

Yani ben bu ay 500 TL tutarında tasarruf ettim, bu iki gram altın eder. Bu iki gram altını bir bilançonuzda TL olarak gösterin bir bilançonuzda ise altın karşılığını gösterin. Peki bu ne işe yarayacak. Yine bir örnekle devam edelim.

Misal bir birikim yaptınız ve ev aldınız. Aldığınız ev 100.000 TL olsun, altının gramı da evi aldığınız dönemde 1 gram altın 100 TL ise sizin evinizin değeri aslında 1.000 gram altındır. Yani 1 kilo altın fiyatına bir ev almışsınızdır. Aradan 5 yıl geçti, ömür tükendi, şu evi satayım da yenisine geçeyim dediniz ve evi satmak için meşhur sarı siteye ilana gideceksiniz. Baktınız evinizin değeri 200.000 TL’ye yükselmiş. Seviniyorsunuz hopluyor zıplıyorsunuz çünkü eve yaptığınız yatırım %100 değer kazanmış. Siz öyle sanın. O sırada altının gramı yani 1 gram altın 100 TL’den 500 TL’ye yükselmiş. Yani sizin vakti zamanında 1.000 grama aldığınız evin ederi şimdi 400 grama düşmüş. Aslında zarardasınız. Ama farkında değilsiniz.

İşte bu şekilde hesaplama yaparak bir yatırımdan ne kadar kar elde edip etmediğinizi hesaplarsınız. Diğer türlü ister dolar, ister japon yeni isterse de TL bazında hesaplamaların hepsi sizi yanıltacaktır. Çünkü bu bahsettiğimiz şeylerin tamamı birer senettir. Senetlerin sayısı arttıkça bu senetler değer kaybeder ve enflasyona neden olur. Yani alım gücünüz azalır. Bunu da enflasyon yazımda anlattım ki mutlaka okuyunuz.

yatirimkurusu

10 yıldır finans sektöründe denetçi, İngilizce biliyor.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
error: İçeriklerin kopyalanması engellenmiştir.