Altın Yatırımı Nasıl Yapılır ?

Altın. Tarihin herhalde uğruna en çok savaş verilen şeylerinden biri diyebiliriz. Bu yazımızda altın yatırımı nasıl yapılır meselesine biraz daha detaylı değineceğiz. Özellikle altın yatırımı yaparken fiziksel altın yatırımı yapanlara bazı tavsiyelerimiz ve piyasa çakallıklarını izah ettiğimiz bölüm var. Düğün için altın alacaklar, altın yatırımı yapanlardan fiziksel altın yatırımı türünü seçenler bu bölümleri dikkatle okusunlar. Bunları çarpılmayın, kazıklanmayın diye yazıyorum.

Altın dışında değerli metallere ilgisi olan yatırımcılarımı Gümüş Yatırımı ve Değerli Metallere Yatırım yazılarımı okumaya davet ediyorum.

Altın Yatırımı Nasıl Yapılır ?

Altın yatırımı iki şekilde yapılabilir. Fiziksel ya da hesaben. Fiziksel altın yatırımı ifadesinden kastım anam babam altını kuyumcudan alıp uygun bir yerde saklamak. Yastık altına da koyabilirsin, kuyumcuya emanet hesap da açtırabilirsin ya da fiziken altını teslim alıp bankada ya da evde kiralık kasaya da saklayabilirsin. Hesabenden kastım ise bankada bir altın hesabı açtırıp gram bazında altın almak.

Bankalar ve kamu, altın yatırımı meselesini desteklediğinden her ne kadar getirisi düşük olsa dahi bankadan aldığınız gram altınları vadeli hesaba bağlayabilirsiniz. Bankalarda Aylık,3 aylık, 6 aylık, yıllık gibi vadelerde altın yatırımı imkânı sunuluyor. Şu an yanlış bilmiyorsam vadeli altının yıllık faizi %0,05 ile %0,15 arasıdır. Gördüğünüz üzere oran çok düşük ancak hiç getirisi olmamasından iyidir. Buradaki gelirinizden yani altına işleyen faiz gelirinizden devlet %15 stopaj alır. Maalesef fiziksel altın yatırımı size bu tip bir kazanç sağlamaz.

Öte yandan kuyumculardan her çeşit (gram, çeyrek, yarım, tam, reşat, ata, ziynet) altın almanız mümkünken, bankalardan gram altın dışında başka bir şekilde altın almanız mümkün değildir. Yani banka üzerinden altın yatırımı yapacaksanız tek alternatifiniz gram altındır. Yine banka hesabınızda bulunan altını, altın olarak fiziken teslim almanız da mümkün değildir.

Kuyumcuya Güven

Kuyumcularda yaptığınız altın yatırımı esasen kuyumcu ile olan ilişkiniz ve ona olan güveninize dayanır. Bazı kuyumcuların evrak üzerine yazdığını da gördüm. Ancak kuyumcu batıp ortadan kaybolduktan sonra bu evrakın da pek bir ehemmiyeti yok aslında. Öte yandan kuyumcu batabilir v.b. bu durumlarda paranızın yani altınlarınızın herhangi bir garantisi yoktur. Bankalar çok daha ciddi sermayeye ve profesyonel risk yönetimine sahip olduğundan batma ve kaçma riski oldukça düşüktür. Bankanın herhangi bir personeli paranızı alıp kaçsa bile genelde bankalar hesabınıza bu tutarı yatırır.

Yine bankalardan hesabınıza yatırılan altınların sahte çıkma olasılığı yokken kuyumculardan ya da piyasadan aldığınız altınlar sahte çıkabilir. Bu arada bu dediğimi ciddiye alın. Sizin sahte altını 100 metreden tanıma olasılığınız olmadığı gibi genelde 1 metreden de anlayamazsınız. Özellikle kuyumcular ziynet eşyasında bu işi çok yapıyor. Sizin altın yatırımı diyerek aldığınız altınlar değersiz metal çıkabilir.

Nasıl Dolandırıldım?

Hatta bizzat başıma gelmişliği de vardır. Hanımın düğün altınlarını kapalı çarşıda bir kuyumcudan almıştım ve evet bu kuyumcu tanıdık diyerek gittik. Efenim ayıptır söylemesi gönlüm de boldur 22 ayardan aldım hepsini. Pırıl pırıl sapsarı altın. Düğün altınları malum kara gün dostu olarak saklanır. Gel zaman git zaman bir ev almak isteyince peşin paraya katıp kredi faizinin ödeme tutarını düşürmek maksadıyla altınları bozduralım dedik. Kapalıçarşı’da zaten güç bela yolumuzu buluyoruz.

Bir şekilde kuyumcunun yerine geldik ama bizim tanıdığın yerinde yeller esiyor. Tabela filan yok adam öyle lap diye batmış. Neyse ne iyi adamlardı tüh filan derken bir kuyumcuya girdik ve altınları bozdurmak istediğimizi söyledik. Adam bana ne dese beğenirsiniz? Abi bu altınlar 14 ayar.

Ulan şöyleydi böyleydi 2-3 daha gezdik ama herkes 14 ayar deyince anladık içimizde gezeni. Yani sözün özü altın yatırımında kuyumcunun tufasına düşebilirsiniz. Altının sahte olup olmadığını anlamak çok zor. Ayar farkını zaten anlayamazsın. İstediğin kadar altın kemir yine anlayamazsın. Üstüne bir de dişçi masrafın çıkar. Bizim altını satmak istediğimiz kuyumcuların tamamı altını bir makineye koyup ayarını öyle söylüyorlardı.

Altında Bazı Dolandırma Yöntemleri

Bunun dışında başıma gelmedi ama özellikle ziynet eşyası grubunda ziynet eşyasının içini yani bileziğin için düşük ayar altından yapıp üstüne 22 ayar kaplama yapıyorlarmış. Bunu duyduktan sonra aslında çok mantıklı geldi. (lan!) Gerçekten anlaşılması imkansız bir yöntem. Bunu bilseniz de kandırılmanız mümkün. Bir b*k yiyip yengenin gönlünü almak için aldığınız altınlara bir şey demiyorum ama altın yatırımı olarak aldığınız altınlarda bence ziynet eşyası grubunu pek tercih etmeyin.

Fiziksel altın yatırımının bir diğer riski ise altınların çalınma riskidir. Yani evinizde duran fiziksel olarak sakladığınız altınlar çalınabilir. Bunun için size iki alternatif önerebilirim. Ya şifreli kasa alın ya da bankalarda kiralık kasalarda saklayın altınlarınızı. Ancak toplam maliyetinize bu kasa tutarını ya da bankaya yılda bir ödediğiniz kiralık kasa depozitosunu mutlaka ekleyin. Doğru hesap yapın.

Altın Yatırımında Makasa ve Ayara Dikkat

Bankalardan gram altın alışı ve satışı arasında tıpkı döviz alış satışı arasında olduğu gibi makas bulunmaktadır. Bu makas da bankadan bankaya değişmektedir. Bu yüzden altın yatırımlarınız da bu makasa dikkat ediniz. Dediğim gibi isim vermem doğru olmaz. Siz araştırın ve tespit edin.  Kuyumcularda zaman zaman bu makas bankalara göre daha düşük olabilirken bazı dönemlerde ise kuyumcuların altın almak istemediğine şahit oluyoruz. Duruma göre ve kuyumcuyla ilişkinize göre değişiyor bu durum. Benim şahsen adam akıllı kuyumcu bir tanıdığım olmadığı için ve sütten ağzım yandığı için kuyumcudan altın almam. Ancak bunun kararını da size bırakıyorum.

Bunun dışında altın alırken dikkat etmeniz gereken bir mesele var. Bu da yine ayar meselesi ile ilgili. Altın alacaksınız, kuyumcuya gittiniz. Adam çıkardı, 18 ayar bir set, 22 ayar bir set, 24 ayar bir set. Siz durumunuza göre 18 ayar olanı alayım dediniz. Abi altını tartıya koyuyor. 10 gram. Gramı da 330 TL şu sıralar. Size direk 3.300 TL diyor. Siz de gramı gördünüz. Hemen cep telefonunu çıkarıp internetten google dayıya sordunuz altının gramı ne kadar diye. Çat 330 TL. Tamam dediniz kuyumcuya. Hayırlı olsun kazıklandınız. Çünkü sizin google dayıya sorduğunuz altın gram fiyatı 22 ayar altın için. Ama sizin aldığınız 18 ayar. Unutmayın, bankaların alım-satıma konu ettiği gram fiyatı 22 ayar altın içindir.

Bir Ufalama Yöntemi Olarak İşçilik

Bir de bu ziynet altın meselesinde özellikle bozdururken çok enteresan şeyler yaşanıyor. Normalde bir kuyumcudan ziynet eşyası olarak aldığınız bir altın var ise direk tartıya koyar, yukarıda verdiğim örnektekine benzer şekilde 22 ayar gram satış fiyatından çarpar size satış fiyatını söyler. Gel zaman git zaman siz bu altınları bozdurmak için gittiğiniz de ise hemen kuyumcu abimiz alır, hım mımmm iki ses çıkarır, siz duyacak şekilde söylenir, vay efendim işçiliği çokmuş, üstündeki taşları fazlaymış cart curt.  Sizin altını tartıya koyar. Ordan artık göz kararı, yani göz kararı dediysem size çakabileceği nispette bazen %10, bazen %20, iyiden saf salaksanız %30 düşüm yapar, ayarını bir kontrol eder, zaten benim düştüğüm tufaya düşerseniz s*çtınız. Size fiyatı verir.

Siz altın yatırımı yapıp kar ettim zannederken aslında sizin altın pek de iyi bir yatırım aracı değilmişe döner mevzu. Bu yüzden uyanık olun. Kendinizi altıncılara, kuyumculara çarptırmayın. Özellikle Kapalıçarşı’da fenadır ortam. Çakal olmazsanız genelde yiyorlar adamı. Detaylar önemli hacı abi.

Altını Ne Zaman Satayım/Alayım?

Bu konuda merakla bekliyorsunuz ki altın şu kadar zaman da şu olacak, kesin alın ,kesin satın dememi. Ama demeyeceğim. Kudurun. Çünkü böyle yatırım yapılmaz. Yani direk bu sayfaya girdiyseniz ve benim yatırım stratejilerimi bilmiyorsanız lütfen dönüp Kazandıran Yatırım Araçları yazımı okuyunuz. Hatta buna ek olarak özellikle Forex Yatırımı yazım ile Nasıl Manipüle Edildim? Yazım yatırımlarınızda sizi nasıl ufalayabileceklerine ilişkin ufkunuzu açacaktır. Şiddetle tavsiye ederim.

Efenim altın yatırımı nasıl yapılır diyorsanız kuyumcu gibi takılacaksınız. Yazılarımdan birinde tablosunu verdik. Kuyumcular ellerindeki ziynetleri bu esasa göre maliyetine göre kayıt ederler. Alırken de satarken de buna göre fiyat verirler. Ancak her bir malı tek tek hesaplamaz ortalamadan giderler. Yani adam size altının gramını hesaplarken ne kadar kar edeceğini alış fiyatından değil kendi ortalama maliyetinden hesaplar. Yoksa altın fiyatları düştüğünde yüksek fiyattan ziynet eşyası alan kuyumcuların hiç birisi size mal satamazdı.

Siz de ufak ufak, zamana yayarak, gram gram ortalama maliyet gözeterek altın alacaksınız. Bu aldığınız altınların kaydını tutup ortalama maliyetinizi bileceksiniz. Nakit lazım olduğunda da çıkarıp çıkarıp (gramları, yanlış anlaşılma olmasın)masaya vuracaksınız.

Bu yazıyı okuduğunuza göre piyasada teknik analizler, tavsiyeler vs. Okuyup gelmişsinizdir. Bakın bu kişiler tavsiye veriyorlar ama bir sorumlulukları yok. Yani paranı kaybetsen bu adama dönüp “ya kardeşim sen altın şu kadar dediydin, hiç de öyle olmadı” diyemezsin. Hesap soramazsın. Dolayısıyla bu şekilde tavsiye veren adamlardan uzak durun. Beni de dinlemeyin. Kendi kararınızı verin.

Altın artacak, dolar azalacak, borsa kopacak, isviçre frangı soldan dikine yardıracak filan geçin bu ayakları. Bunu kimse bilemez. Bilse etrafına söylemez. Ya duayen dediğimiz yatırımcı Warren Buffet bile bu piyasada zarar etmiş adam. Kim neyi nerden bilecek, ne hikaye anlatıyonuz. Geçin bu işleri. Yapacaksanız ortalama maliyetle yatırım yapın. Yoksa cortlarsınız.

Türkiye’de Altın Fiyatının Dolarla Korelasyonu

Tüm dünyada altının fiyatı dolara göre belirlenir. Türkiye’de de sanılanın aksine altının fiyatı iç talebe göre değil dolara göre belirlenir. Yani altın yatırımı yapacaksanız takip edeceğiniz ilk unsur bu ons fiyatı. Akabinde ise USDTRY paritesi.

Yani bu piyasada enteresan şeylerle karşılaşabilirsiniz. Örneğin dünyada hiç bir şey yokken XAUUSD sabitken bir bakmışsınız Türkiye’de kur krizi yaşanmış. Şimdi Ons Altın kısmında da açıkladım. Önce USD TL’ye çevrilir daha sonra ONS/TL hesabına çevrilir diye. Eğer dolar yerli para birimine karşı değer kazanırsa altının gram fiyatı artar.

Ülkedeki insanlara bir bu durumu anlatamadık. Ünlü ekonomistler çıkıyor, herkes bu durumu biliyor zannediyor, efenim altınla dolar terse gidermiş. Ya yok öyle bir şey abi. Varsa da bizim ülkemizde durum öyle anlaşılmıyor.  Bir kere bizim ülkemiz dolarizasyonun kol gezdiği bir memleket. Böyle bir ülkede altın TL ile satılıyor. Dolayısıyla altının fiyatını Türkiye’de birinci derecede etkileyen unsur USD TRY paritesidir. Akabinde XAUUSD gelir.

Altın Fiyatları Neye Göre Belli Olur?

Dünyadaki bütün Merkez Bankalarının hunharca altın depoladığını bilmeyen yoktur sanırım. Tüm dünyadaki merkez bankaları rezerv olarak tuttukları nakitin ağırlıklı kısmını altın olarak tutar. TCMB’de bu şekilde hareket eder. Zaten dünyada halihazırda üretilmiş altının %50’sinden daha fazlasının merkez bankalarının elinde olduğu söylenir. Tahminim de öyledir. Bu sabit bir taleptir. Bunun kolay kolay değişeceğini düşünmüyorum. Ancak işin güzel kısmı şu ki marjinal bir şey olmazsa, altına olan talep sabit olacak ve fiyatı belirli bir seviyenin altına düşmeyecektir. Özetle gelecekte altının pula dönmesi gibi çılgınca düşüncelerim yok.

Bu yazdıklarıma ek olarak altınla ilgili her yerde okuyabileceğiniz altının güvenli liman olmasıdır. Yani ne zaman dünyada büyüme beklentileri düşse, hastalık (mesela coronavirüsü), savaş (mesela Türkiye- Rusya savaşı), jeopolitik ya da diplomatik gerginlikler (ABD Çin ticaret savaşları) gibi artsa altın artar. Çünkü bu tip durumlarda başta büyük yatırım firmaları da dahil olmak üzere herkes bilir ki ülkeler kendi içine kapanacak ve ticaret işlemleri zorlaşacak ve tüm bunların bir sonucu olarak büyümeler zayıflayacaktır. E haliyle büyümeler zayıflar ise borsalardan çıkılmalıdır.

Bunun dışında burada bahsettiğiniz gelişmelerin tamamı ülke tahvillerini riskli hale getirerek ilerleyen vadede tahvil faizlerini arttıracağından en güvenilir piyasa olan tahvil piyasasından bile çıkışlar yaşanabilecektir. Dolayısıyla değer biriktirme aracı dediğimiz sınıfta bulunan altın ve rezerv para birimleri (dolar, euro, japon yeni, ingiliz sterlini ve isviçre frangı) artışa geçer.

Bunların dışında bitcoin ile ilgili çılgınca dedikodular dönüyor ama ben bitcoin ile ilgili görüşlerimi Bitcoin ve Blockchain Tabanlı Para Birimlerine Yatırım yazımda detaylıca açıkladım. Buna mutlaka bakın. Yani özetle altının bitcoin ve türevlerine yenileceğini de düşünmüyorum.

Altın Fiyatını Etkileyen Şeyler

Efenim her altın yatırımcısının bildiği ve sizlerinde ortamlarda sağa sola satmanız ve hava atmanız için söyleyebileceğiniz piyasa klişelerini sıralı tam liste halinde atıyorum buraya. Sağda solda konuşursunuz…

• Dünya genelinde ya da dünyanın taşıyıcı ekonomilerinden birisi krize girerse altın yükselir.
• Dolar endeksi artarsa (yani dolar dünya genelinde değer kazanırsa) altın değer kaybeder.
• Altın yatırımcının güvenli limanıdır, korkunca buraya gelir.
• Savaş çıkma olasılığı varsa altın yükselir.
• ABD 10 Yıllık/30 Yıllık tahvil faizi düşerse, altın yükselir.

Ve yanlış olduğunu düşündüğüm “altın çıkarma maliyetinin altına kesinlikle düşmez”. Bu görüşe şiddetle karşıyım. Evet bir malın borsalardaki fiyatı mevcut spot piyasadaki fiyatı ile doğrudan ilişkilidir. Hele ki konuşulan mal altın gibi imalat süreci gerektiren bir şey ise. Ancak burada insanların sıklıkla düştüğü yanılgı- ki ampirik olarak altın fiyatlarının altının çıkarma maliyetinin altına düştüğü bir çok kez ispatlanmıştır-altının bir finansal yatırım aracı olmasıdır. Altın fiyatlarının altın çıkarma maliyetinin altında düşmeyeceğine inanan bir kişi petrol fiyatlarının çıkarma maliyetinin altına inmeyeceğine de inanan bir kişidir ki zaten kısa zaman önce bu durum finansal piyasalarda ispatlandı.

Yanılgılardan birisi finansal piyasalar ile reel piyasaların birbirinden kopmuş olması meselesidir. Finansal piyasalar hacmen reel piyasaların kat kat fazlasıdır. Milyarlarca insan vadeli vadesiz ya da spot olarak işlem yapıp zengin olmaya çalıştığından finansal piyasalarda oluşan fiyatların reel sektördeki fiyatlarla pek bir ilgisi ve alakası yoktur. Lütfen yatırım yaparken böyle tek cümlelik havalı mottolar edinmeyin. Patlatırlar adamı.

Son Düşünce

Özetle altın mutlaka ama mutlaka dönemsel alımlar ile portföyünüz içerisindeki yerini koruması gereken, en az %10 oranında portföyünüzde bulundurmanız gereken bir yatırım ve değer biriktirme aracıdır. Siz sadece aç gözlülük yapıp trade işlerine girişmeyin.

Ekleme (22 Mayıs 2020)

Efenim altın yatırımı yazımıza eklememiz gereken bir kaç gelişme yaşandı. Bunları da ekleyelim mutlaka.

Mayıs 2020 itibariyle BDDK’nın açıkladığı karara göre 100 gram ve üzeri altın alımlarında 1 gün valör getirildi. Bu şu demek. Bir yerden tüyo aldın, altın artacak dedikodusu arttı vs. Tası tarağı böbreği satıp altın almak istedin. Bu gün aldın diyelim. Ertesi gün de altın roketledi ve %50 değer kazandı. Sen dün aldığın altını bu gün satamıyorsun. Yani bir gün blok kalıyor aldığın para.

30 Eylül 20′ sabahı itibariyle devlet %1 olan kambiyo vergisini, altın ve dolarda binde 2’ye çekmiş durumda. Vatana ve millete hayırlı olsun. Maliyetlerinize dahil etmeyi unutmayınız.

Altın Sertifikası Nedir ?

Türkiye’de altına ilgi fazla olunca herkes bu işlere girişiyor. En son girişen de haşmetli devletimizdir. Altın sertifikası borsada alınıp satılan, 1 adedi 0,01 gram altına eşit olan, toplamda 50 grama eriştiğinizde hazineden direk fiziki olarak isteyebileceğiniz garantisi sunan bir ürün. Efenim bu altın sertifikası borsada işlem görür. Tabii ki günün sonunda fiziki altın fiyatıyla korelasyonu vardır ancak bu korelasyon laglı olabilir. Buradaki lagın/gecikmenin sebebi sertifikanın sadece borsada arz talebe göre belirlenmesidir. Yani dolaylı olarak altın fiyatına bağlıdır. Altın sertifikasını alıp fiyatı niye gram altınla aynı oranda gitmiyor diye triplere girmeyin. Altın sertifikasının pazarı ayrı ve kendi içinde bunu unutmayın.

Altın yatırımı nasıl yapılır yazımızın sonuna geldik efenim. Esen kalın, altınla kalın.