Futbolcu Transferinin Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Cümleten selamlar. Malumunuz olduğu üzere erkeklerin regl dönemi olarak nitelendirilen, futbolun f’sinin dahi olmadığı, düşük çözünürlükle ve berbat çekimle hazırlık maçlarının seyredilmeye çalışıldığı lig tatili dönemindeyiz. Ülkemiz takımları transferler için uçakları indirip kaldırırken spor medyası ise alevli top resimleri ile transfer haberlerini girmekte, kulüpler birbirlerine sürekli transfer çalımı atmakta. Bu sebeple konumuz bir futbolcu transferinin muhasebe kaydı nasıl yapılır sorusunun cevabı.

Süreç böyle akıp giderken ülkemiz futbolunda kronik sorun haline gelen futbol kulüplerinin finansal yapılarının daha da batağa sürüklendiğini izliyoruz hep birlikte. Yıllardır da bunu savunuyorum zaten. Gidişat iyi değil.

Peki neden böyle oluyor? Bu işin muhasebe kayıtları nasıl gerçekleşiyor, nasıl oluyor da bir kulüp futbolcudan zarar ediyor? Buna biraz bakalım dedik.

Son olarak burası bir muhasebe öğretme yeri olmadığı için kalem kalem kayıt nasıl yapılır anlatmayacağım. Biraz google’lar iseniz detaylı/vergili/kalem kalem kayıt nasıl yapılır görürsünüz. Zaten muhasebenin genel mantığına hakim birisi ne demek istediğimi anlar.

Bir Futbolcunun Tam Maliyetini Asla Bilemezsiniz ?

Evet başlığı doğru okudunuz. Tabi bu kimin için, futbolcunun maliyetini KAP’tan öğrenen, kulüplerle hiçbir işi olmayan, bilançolara/gelir tablolarına dışarıdan bakanlar için. Yoksa transfer eden ya da olan tabii ki biliyor.

Burada futbolcuyla sözleşme imzalandığında normalde menajer parası, imza parası bonservisi vs. tümü bilançoya girer. Hatta sözleşmede futbolcuya ev/araba ayarlanacak filan var ise o da gider tablosunda net yazar.

Ancak bildiğiniz üzere başta Juventus dahil olmak üzere futbolculara FFP kurallarına takılmamak için elden ödeme yapılabilmektedir. Juventus sırf bu sebepten pandemi sezonunda puan silme cezası aldı. Bunları bizim uzaktan bakanlar olarak bilmemiz mümkün değildir.

Yine ülkemizde ve yurt dışında FFP kurallarına uyulmak zorunda. Yani kulüp gelir gider dengesi en kötü olasılıkla eşit olmalı. Bunu aşmak için şöyle yapılıyor: diyelim ki bir futbolcu 10 mio Euro maaş istiyor. Siz FFP’ye göre maksimum 2 mio Euro verebiliyorsunuz. Futbolcunun sözleşmesi 2 mio dan düzenlenip üstüne basit şartlı bonuslar ekleniyor. Yani 9’lu/nazım hesaba yükümlülük geçiriliyor. Bu örnekte 2 maça çıkarsa 5 mio bonus, 1 maç yedek beklerse 5 mio bonus ekleyip işlem tamamlanıyor. Tabi şunu söyleyelim bu kadar tatava yapmanıza gerek yok. FFP kulübün yalnızca futbol gelir ve giderleri sonucu pozitif kalmasını istiyor. Kulüpte futbol dışı bir gider yaptığınızda bu zaten sayılmıyor. Siz futbolcuya vereceğiniz parayı kulübün futbol dışı giderlerine yazıyorsunuz (misal reklam tanıtım giderleri/sosyal medya ekibi harcamaları vs) gider yazıp fatura kesiyor parayı kulüp kasasından nakit olarak alıyor sonra futbolcuya teslim ediyorsunuz.

Özellikle jenerik isimlerin transferlerinde bu durumu görmekteyiz. Peki bu durumu vergi denetmenleri/bağımsız denetim fark edebilir mi ? Efenim çok zor. Yani adamın kafayı takmış olması lazım. Nasıl fark eder? Şimdi bu futbolcuya elden ödeyeceğiniz tutarı bir gider olarak gösterip kulüp kasasından çıkartmanız gerekir, bunun için fatura vs. alınır bunda sorun yoktur. Ancak bu gider kadar paranın futbolcunun hesaplarına girdiği görülürse orada zortlarsınız. Ama salak değilseniz zortlamanız çok düşük olasılıktır.

Futbolcu Transferinin Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır ?

Gelelim kayıt kuyut işlerine. Şimdi bir kulübümüz olsun, adı da Azgın Teke Spor A.Ş. Kulüp olarak Ahmet Topteper adlı oyuncuyu transfer ettik diyelim. Bu transfer için Ahmet Topteper’e imza parası 100.000 TL, Ahmet Topteper’in menajeri Mehmet Sövüşleyengil’e 500.000 TL, Ahmet Topteper’in oynadığı takım olan Başıbozuk Spor’a 2.000.000 TL bonservis bedeli ödedik. Ahmet Topteper ile de 4 yıllığına yıllık 1.000.000 TL’den sözleşme imzaladık diyelim.

Biz bilançomuzda Ahmet Topteper adlı futbolcuya verilen imza parası, menajer Mehmet Sövüşleyengil’e ödenen ücret ve bonservis bedelini Maddi Olmayan Duran Varlık kalemine gireriz. Yani bu örnekte toplamda 2,6 mio TL tutarında bir varlık olarak futbolcu bilançomuza giriş yapar.

Ahmet Topteper ile yapılan yıllık 1 mio TL tutarında sözleşmeyi siz bilançoda değil gelir tablosunda görürsünüz.

Bu arada dip not olarak her futbolcuya sözleşme süresi kadar amortisman ayrılır. Yani bu örnekte 2,6 mio TL, 4 yıllık sözleşme imzalandığı için 4’e bölünür, her sene futbolcunun bilançodaki değerinden düşüm yapılır. Bunu da unutmayınız.

Futbolcu Ücretleri Nasıl Kaydedilir ?

Ahmet Topteper’e yıllık ücretini ödediğimiz varsayalım. Bu takdirde Satılan Malın Maliyeti/Hizmet Üretim Maliyeti hesabına borç yazarız ve ödemesini yaparız. Bu doğrudan gider olarak görünür zaten. Bilanço kısmıyla da pek işimiz olmamaktadır. Burada sadece şu SGK ve Vergi ödemelerini (stopaj) kulüp yapacağından burada bilançoya bir giriş yapılır. O klasik her iş yerinde yapılan kayıttır zaten.

Diyelim ki galibiyet primi verdiniz futbolculara. O da doğrudan diğer olağan gider ve zarar kalemine yazılır. Yine bilançoyla işiniz olmaz.

Eğer nakit akışında sıkıntı yaşamış ve bir ay futbolculara ödeme yapamamış iseniz bu taktirde bu borcunuz bilançonun pasif tarafında yer alan personele borçlar kaleminde yer alır.

Yukarıda anlattığım şekilde yapacağınız usulsüzlükler yani elden ödemeler futbolcularla alakalı hiçbir kaleme gider ya da varlık olarak kaydedilmez.

Futbolcu Satışı Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır ?

Aynı örnekten devam edelim. Futbolcu Ahmet Topteper sezon sonunda yanımıza gelerek kulüpte kimseyle geçinemediğini söyledi ve alıcı olarak Burjuva Spor A.Ş.’den 1.000.000 TL bonservis ile ayrılmak istediğini söyledi.

Şimdi bir sezon geçmiş olması nedeniyle Ahmet Topteper’in bilanço değerinden amortisman düşülmüştür. Aslında oyuncunun sizin bilançonuzda şu an görünen fiyatı (2,6-(2,6/4)=)1,95 mio TL’dir. Yani şunu söylemek lazım aslında, biz çok üst perdeden bakıp zaman zaman işte oyuncuyu 5 mio Euro’ya aldın, iki sene geçti aradan sen oyuncuyu 3 mio Euro’ya satıyorsun, başkan sen nasıl başkansız, hep bizi zarar ettirdin diyoruz ya, aslında kulüp bu tip bir satışta muhasebesel olarak zarar etmemiştir. Niye ? Oyuncuyu 5’e aldın, 2 sene oynadı ve 2 sene boyunca 1’er mio’dan amortisman ayırdın. Oyuncunun bilanço değeri 3 mio zaten, sen bu işlemden zarar edemezsin.

Örneğe devam edelim. Bu işlemde vergisiz cartsız curtsuz zararınız 0,95 mio TL gördüğünüz üzere. Peki muhasebeci bunu nasıl kaydediyor. Önce kasaya/alacaklara 1 mio TL’yi sokuyor, karşılığında yurt içi satışlara gelir yazıyor. Daha sonra futbolcunun o anki değeri olan 1,95’in çıkışını maddi olmayan duran varlıktan çıkıp aradaki 0,95 mio TL farkı gelir tablosuna zarar olarak yazıyor, kasaya giren 1 mio TL ise satılan malın maliyeti/hizmet üretim maliyeti olarak giriliyor.

Futbolcu Sözleşme Feshi Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır ?

Diyelim ki Ahmet Topteper ve menajeri bize herhangi bir kulüpten teklif getiremedi. Teknik direktör de geldi dedi ki kardeşim bu adam takımdaki tüm havayı bozuyor. Bunu ne yapıp edip gönderin. Ahmet Topteper’le bir araya geldik ve o da sözleşmesindeki tutarı alana kadar bekleyeceğini söyledi. Biz de sözleşme feshine gidelim dedik. Eğer futbolcuyla imzaladığımız sözleşmede özel olarak bir fesih maddesi bulunmuyorsa (yani kulüp sözleşme feshinde futbolcuya .. TL tutar öder gibi) futbolcuyla anlaştığımız fesih bedeli tutarını diğer olağan gider ve zarara yazarız. Karşılığında ödemeyi yaptıktan sonra futbolcunun maddi olmayan duran varlıklardan çıkışını yapar karşılığında da yine zarar yazarız. Ahmet Topteper örneğinde futbolcunun ederi 1,95 mio TL’ye düşmüş idi. Bunu maddi olmayan duran varlıktan çıkarız önce, karşılığında da diğer olağan gider yazarız doğrudan.

Sonuç

Evet geldik sona. Başka bir yazıda Türkiye’deki bir futbol kulübünün vizyonu misyonundan itibaren yapması gerekeni, nasıl kurgulanması gerektiğini yazacağım tabi. Ancak kulüplerimizin oyuncu alışı, satışı ve sözleşme feshi kapsamındaki muhasebe kayıtları bu şekilde oluşuyor. Yani sizin düşündüğünüz kar zarar hesaplamasından oldukça farklı hesap ediliyor. Bu arada doğru olan kar ve zarar hesabı bu şekildedir.

Ben oyuncuyu 3 sene önce 1 mio Euro’ya alıp 2 sene sonra 500 bin euroya satınca oyuncudan zarar etmiş olmuyorum. Ha diyeceksiniz ki hocam bu oyuncu hiç kulüpte forma giymedi, yedek kulübesinde bekledi, bu adamdan hiç faydalanmadık, işte orada da yönetimin vizyon ve misyonu ile kadro mühendisliği kavramı devreye giriyor. Bildiğiniz üzere iktisat kıt kaynakları etkin yönetme bilimidir. Kadro mühendisliği de bunun aynısıdır.

Futbolcu transferinin muhasebe kaydı nasıl yapılır yazımızın sonuna geldik. Esen kalın.