Finansal Skandallar

Forex Skandalı : Büyük Piyasa Manipülasyonu

Cümleten selamlar. Bu yazımızda konumuz forex skandalı, forex skandalında kullanılan front runing yönteminin bir örneği şeklinde olacak. Hepimizin dönem dönem bulaştığı forex belasının ne menem bir şey olduğunu, koca koca firmaların muhtelif şekilde nasıl para kazandığını bu yazımızda göreceksiniz. 

Güzel bir veciz sözümüzle yazımıza girişelim. Çok mal haramsız çok laf yalansız olmaz.

Forex Skandalı

Forex skandalı 2013 yılında bloomberg news haber kanalının bir haberiyle başlıyor. Haberi yapan abinin kaynağı piyasanın baba bankalarından birinde çalışan bir dealer.(dealer: banka emirlerini gerçekleştiren eleman)

Dealerın iddiası front runing yaparak bankaya para kazandırdıkları yönünde.

FX Piyasasını Anlamak

Şimdi bir nefes alalım. Birlikte yine dehlizlere giriyoruz. Fx piyasası foreign exchange yani bütün uluslararası döviz kurlarının ticaretinin yapıldığı piyasa diyebiliriz. Çok detaylı bir bilgi serisi döviz piyasaları yazımda bulunuyor. Onu okumanız bu yazıyı daha iyi idrak etmenizi sağlayacak. Bence uğrayın bi.

Fx piyasasını üç ana başlıkta incelemekte fayda var. Birincisi bankalararası piyasa ikincisi ise herkese açık olan forex piyasası ve nakit olarak gerçekleştirilen tezgah üstü piyasa (over the counter/otc) diyebiliriz. Tezgahüstü için tahtakale örneğini düşüneceğiniz gibi kayınçonuza verdiğiniz 10 Dolar borç da tezgahüstü işlemi sayılır.Bunu bilin yazının içinde kaybolmayın.

Bizim olay yerimiz bankalararası piyasa ile forex piyasası arasında gidip gelecek. Burada bankalar müşterileri ile küçük tutarlar için gişeden alış satış yaparken tutar biraz büyüdüğünde devreye banka hazinesi girer.

Banka hazinelerinde reuters ekranları bulunur. Bu ekranlardan fiyat, alım-satım v.b. girilebilmektedir. İşlem hacimlerinin fazla olması v.b. gerekçelerle pipler normal piyasaya göre biraz daha aşağıdadır. Yani banka toptancıdan ucuza döviz alır sonra gelir size satar aradaki farktan para kazanır.

Fixing Kuru Nedir ?

Bildiğiniz üzere döviz piyasaları 24 saat çalışan ve sürekli olarak fiyat dalgalanması yaşanan piyasalardır. İşte bu dalgalanma sürecinde yatırımların ya da mevcut portföylerin değerinin tespiti ve muhasebesel olarak kaydı için (marked to market tipi muhasebe) kurların bir noktada sabitlenmiş olması gerekir. Piyasada bu iş için en çok kullanılan reutersin GMT saatine göre 16:00 kurlarıdır. Bir çok büyük yatırım kuruluşu, fon vb. Alım satımlarda bu fixing kurunu kullanır. Keza kar zarar hesaplarında da.

Fixing Kuru Nasıl Tespit Ediliyor ?

Bu saat 16:00’daki kurun tespitinin detaylarına girelim. Bu kur saat 16:00’dan 30 saniye önceki ve 30 saniye sonraki fiyat oluşumlarının ortalaması alınarak tespit edilmektedir.

Eğer 16:00’dan 30 saniye öncesinde (15:59:30-16:00:00 arasında) ciddi bir alım talebi gelirse kur yükselir doğal olarak. Bunu da bir kenara yazın.

Banka Hazinesini Anlamak

Şimdi muhtemelen aklınızdan şu geçiyor. Arkadaş bu banka elinde olmayan şeyi nasıl satıyor ya da önce müşteriye elindekileri verip tekrar nasıl satış yapıyor gibi şeyler. 

Efenim bankalararası piyasa bu şekilde çalışmaz. Bankaların birbirleri arasındaki nakit işlemlerinde line dediğimiz işlem limitleri olur. Yani para olmasada transfer vs. Yapılır. Gün sonunda netleşilir. Gün sonunda gün içinde gerçekleştirilmiş olan bütün alım-satım emirleri toplanır, banka nette bu işlemi yaptığı banka ile arasındaki işlemlerde artıda mı ekside mi ona bakılır nihayetinde artıda ise para alır, ekside ise parayı yollar. Ancak netleşme gün sonunda gerçekleştirilir. Aynı süreç TL işlemler için de geçerlidir. 

Tabi burada gün sonu dedik ama bu sadece USDCAD için geçerli. Diğer para birimi işlemlerinde interbankta bankaların birbirleri ile olan kredi line’ı kapsamında işlem yapılır ve netleşme 2 gün sonra gerçekleşir.

Forex Manipülasyonu Nasıl Yapıldı?

Birçok kurum bu bankalara fixleme kurundan şu kadar para alalım diye önden emir iletiyor. Mesela bir yatırım fonu çıkıp 100 mio dolar fixleme kurundan dolar alınsın deniyor. Bu gibi çok sayıda da işlem var.

Trade masasının başındaki bu ekip hemen chatrooma dalıyor. Herkes meramını anlatıyor. 

Abiler hemen koordineli bir şekilde dolar alımı basıp kuru yükseltiyorlar, saat 16:00 fixleme kuru yüksek çıkıyor, böylece banka karlı fiyattan satış yapmış oluyor. Sonra satışlarla peyderpey kur geri geliyor zaten. Netleşmede her şey normale dönüyor.

Bir Banka Bu İşi Tek Başına Mı Yaptı?

Efenim tabii ki hayır. Bizim olayımızı forex skandalı yapan şey bu zaten. Tek bir banka forexi mümkün değil manipüle edemez. Ancak piyasadaki 15 büyük bankanın işbirliği yaptığını düşünün. Hah işte o zaman manipülasyon olur.

15 tane baba bankamız var.  Citi Group, HSBC, Goldman Sachs, Barclays, Royal Bank Of Scotland, JP Morgan, Standart Chartered… Bunlar zaten fx piyasasındaki reisler bildiğin. Bunların hazine yönetimlerinin başındaki arkadaşların chat odaları var. Chat odalarının adları da mükemmel bu arada: the mafia, the cartel, the bandits club, one team one dream, a team filan. Adamlar baya baya ekip. Bu arada soruşturma sonucu alınan itiraflarda yaklaşık 5 sene boyunca bu tarz manipülasyonlar yapıldığı filan ikrar edilmiş. Mevzu derin yani.

Ne Önlem Alındı?

Eğer bu çakal arkadaşlar 1 dakikayı manipüle ediyorsa biz de fix kurunu bu 1 dk’ dan çıkarıp 5 dk da belirleriz diyor Reuters. Çünkü bu 5 dk.lık süreçte işlem hacmi artmış oluyor, katılımcı sayısı fazlalaşıyor ve manipülasyon zorlaşıyor.

Sonuçlar

Yapılan araştırmalar kesinleşince bankalar bu trade masalarının başında yer alan yaklaşık 40 kadar bankacı şutlanıyor. 10,1 milyar dolar kadar da ceza kesiliyor ilgil ülkelerin merkez bankaları tarafından. 

İşlemleri yapan birçok eleman da 5-14 yıl aralığında piyasada manipülasyon yapmaktan hapis cezası alıyorlar.

Buradan biz yatırımcılar olarak çıkaracağımız sonuç şu. Kardeşim bu piyasada yatırım yapmak istiyorsan haddini bileceksin. Shark dediğimiz hayvanat buralarda çok. Büyük küçük demeden herkesi de yemeye çalışıyorlar. Bir tarafımızdan ter akıtarak güç bela kazandığımız paraları birilerinin saniyelik oyunlarına meze etmemek gerekli. İşte bu yüzden poponuzu sağlama alın.

Tradingden uzak durun. Trade pazarı öyle  beş grafik okumayla, indikatör analiziyle filan olmuyor. Hemen patlatıyorlar adamı. Forexçi tayfa için üstüne basa basa söylüyorum. Forexte risk yönetimi nedir bunu aklınıza kazıyın. 

Forex skandalı yazımız burada sona erdi efenim. Esen kalın.

yatirimkurusu

10 yıldır finans sektöründe denetçi, İngilizce biliyor.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu
error: İçeriklerin kopyalanması engellenmiştir.