Bedelsiz Sermaye Arttırımı Nedir ?

yatirimkurusu 25 Kasım 2020Son güncelleme: 2 Mayıs 2021

0 1.030 4 dakika okuma süresi

Bu günkü yazımızda konumuz KAP’a bedelsiz sermaye arttırımı haberi düştüğüne eli ayağına dolaşan ve ne yapacağını bilemeyen, her seferinde manipüle edilme ve para kaybetme korkusu yaşayan yatırımcının korkulu rüyası bedelsiz sermaye arttırımı nedir meselesi. Yazımızda bedelsiz sermaye arttırımı nedir sorusundan yola çıkarak bedelsiz sermaye arttırımının hisseyi nasıl etkilediğinden tutun, bir bedelsiz sermaye arttırımı örneği ve hesaplamasını göstereceğiz. Keyifli okumalar dilerim.

Bedelsiz Sermaye Arttırımı Nedir ?

Bedelsiz sermaye arttırımı şirketin özkaynaklar kalemi altında bulunan diğer kalemlerden sermaye kalemine aktarım yapmasıdır. Bunu anlamadıysanız bilanço analizi yazıma bir bakın. Özetle bedelsiz sermaye arttırımı nedir derseniz size ilk söyleyeceğim şey şirketin özkaynak kalemleri arasında aktarım işlemidir.

Bedelsiz sermaye artırımı firmanın kendi kaynaklarıyla yaptığı bir şey. Yani sana hiç bir şey girip çıkmıyor, dışardan borç almıyor, kendi kaynaklarından sermayesini arttırıyor. Firmanın sermaye/borçluluk (bak özkaynak demedim) oranı iyileşiyor. Senin hisse adedin artıyor.

Uzun vadeli yatırım yapan kişiler bedelsiz sermaye artırımını severler. Bu firmanın krediye ihtiyaç duymadan bilanço içi aktarım yaparak firmanın güçlenmesi demektir.

Şirketler Neden Bedelsiz Sermaye Arttırımı Yapıyor?

Peki, firma bu fiktif (yani sadece kağıt üstünde) sayılacak işlemi niye yapıyor?

Yukarda dediğim üzere ilk sebebi öz kaynak/aktif oranı yani kaldıraç oranı iyileşiyor. Firma mali verileri gerçeğe yaklaşıyor ve kalitesi artıyor.

Yine bu artırımdan dolayı muhtelif vergi avantajı oluyor. Şirket ondan faydalanıyor. Yanılmıyorsam emisyon primi ve iştirak/duran varlık satış karı kalemlerinden kaynaklanan artışta vergi avantajı oldukça fazla.

Bedelsiz sermaye artırımının en boktan yanı bazı firmalar da size yarım/buçuklu hisse kalmasıdır. Ben de var bir tane TURCAS. 0,20 adet hisse kalmış. Hayır parasında değilim, muhtemelen bir somun ekmek parası şu an bu tutar ama orada durması da beni uyuz ediyor.

Bedelsiz Sermaye Arttırımına Hangi Bilanço Kalemleri Dahil

Efenim Özkaynaklar kalemi içerisinde bulunan yeniden değerleme artışı, iştirak ve duran varlık satış karı, temettü, yedekler, emisyon primleri sermaye artışına esas teşkil eder.

Şimdi burada temettü kalemi dikkatinizi çekmiştir. Onun için ayrı bir başlık yazdım aşağıda onu okuyun.

Şirket Temettü Yerine Hisse Veriyor Firmada Problem Mi Var?

Şirketin temettü yerine hisse vermesi bedelsiz sermaye artışı yoluyla yapılır. Bu durumu nakit akışı beklentisi içerisinde olan insanlar genelde oldukça moral bozucu bulur. Hatta abartıp şirketle alakalı “ulan bunlar nakiti ayarlayamadı bak temettüden kaçıyorlar” gibi düşüncelerde hasıl olur. Ben genelin aksine her ne kadar yatırım projeksiyonumdaki nakit akışı dengesini bozsa da olumlu düşünüyorum.

Bu konu hakkında olumlu düşünmemin sebebi ise açıkçası benim yatırım stratejimden kaynaklanıyor. Yani bana temettüden gelecek olan nakit ile ben zaten gidip yine hisse alacaktım. En azından 18 senelik vadede projeksiyonum bu şekilde. Aslında şirket benim yerime halletmiş oluyor operasyonel süreci. Tabi herkesin kendi yatırım stratejisi ayrıdır bir şey diyemem.

Bedelsiz Sermaye Arttırımı Hesaplama Örneği

Hemen bildirimi KAP’tan yapılmış olan bir firmanın hissesine ilişkin hesaplama yapacağız.

KAP Bildirimi: Şirketimiz çıkarılmış sermayesinin %20’si oranında bedelsiz payın ortaklarımıza temettü olarak dağıtılması kararı doğrultusunda;

– 4.000.000.000 TL kayıtlı sermaye tavanı içerisinde Şirketimizin 2.112.000.000- TL çıkarılmış sermayesinin 2.534.400.000- TL’ye yükseltilmesine,

– 422.400.000 TL’lik artışın 2019 yılı karından karşılanmasına,

– Bedelsiz olarak ihraç edilecek payların 9. Tertip A grubu nama olmasına,

– Ortaklarımızın elinde bulundurdukları beher hisseye %20 oranında bedelsiz hisse dağıtılmasına,

Denilmiş. Peki bu durum bizi ve hisse fiyatını nasıl etkileyecek?

Bedelsiz sermaye artışı sonrası hisse fiyatı: Hissenin mevcut fiyatı / (1+ bedelsiz oranı)

Örneğimize uygularsak: Hissenin mevcut fiyatı şu sıralar 4,05

4,05 / (1+0,20) = 3,37 TL

Hisse fiyatı niye düşüyor olm diyorsanız size hisse verecekler Onu da aşağıya yazıyorum.

Bedelsiz Sermaye Artışı Sonunda Kaç Hissem Olacak?

Diyelim ki yukarıdaki örnekteki hisseden elimizde 100 lot var. Bedelsiz sermaye artışından önce 405 TL’lik bu hisseden 100 adet vardı.

Bedelsiz sermaye artışından sonra ise 120,17 adet hisseniz olacak. Bunu nasıl hesapladık. Bedelsiz sermaye artışı piyasa kapandıktan sonra gerçekleştirildiğinden ve hissenin fiyatı sabit olduğundan 405/3,37 TL yaparsanız sonuca ulaşırsınız.

Bedelsiz Sermaye Arttırımı Hisseyi Nasıl Etkiler?

Türkiye’de bedelsiz sermaye artışı gören hisselerin hisse fiyatlarının yükseldiğini görüyoruz. Genel tavır bu şekilde ama bu bilgi ile kısa vadeli trade’e girmeyin. Sonuçta piyasanın ne zaman yanıltacağı belli olmaz. Tabi bu bedelsiz sermaye arttırımına giden hissenin fiyatının artacağı beklentisi genelde borsa endeksinin genelde yukarı yönlü olduğu dönemlere isabet eder.

Bedelsiz sermaye artışı haberleri ya da gerçekleştiği dönemlerde firmanın hisselerinin fiyatının artması açıkçası pek anlam verilemeyen bir durumdur. Olumsuz değildir ancak çok böyle olumlayacak, abartacak bir durumu da yoktur. Sonuçta bedelsiz sermaye artışı dediğin şey şirketin özkaynak kalemleri arasında yapmış olduğu aktarımlardan ibarettir.

Piyasada bedelsiz sermaye artışına yavrulama da deniyor. Sanırım öyle bir algı var ki sanki normalde 100 hissen 5 TL den var iken 150 hissen oluyor ama fiyat yine 5 TL gibi bir algı var. Oysa fiyat düşüyor. Yani senin elindeki sermayede herhangi bir artış yok.

Bedelsiz Potansiyeli Nedir?

Bedelsiz potansiyeli özkaynaklar/ödenmiş sermayedir. Yukarıda hangi kalemlerin olduğunu söylemiştim. Şirketler zaman içerisinde faaliyetlerinden kar elde ederler, bu karlardan yedek ayırırlar, ya da emisyon primleri de denilen ihraç edilen menkul kıymetlerin daha fazla fiyata satılmasından kaynaklı bir gelir elde edilir. İşte bunlar zaman içerisinde şirkette nakdi olarak zaten harcanmıştır ama kalemlerde de bulunur. Onların yeri değiştirilir.

Siz de bir şirketin bedelsiz potansiyelini bu şekilde öngörebilirsiniz. Hani bu meşhur yatırım sitelerinde yazıyor a “bedelesiz potansiyeli olan hisseler listesi” gibi. Onu siz de yapabilirsiniz yani kastırsanız çok da şey yapmayın.

Bedelsiz Sermaye Arttırımının Bedelsiz Sermaye Artışı İle İlişkisi Var Mı?

Aslında var. Mevcut kanunlarımızda (Türk Ticaret Kanunu oluyor kendileri) bir şirketin sermaye artışına gidebilmesi için yapması gereken şey şirkette bedelsiz sermaye artışı yapılacak kalemlerde bakiye var ise bunların temizlenmesinden sonra bedelli sermaye artışı yapılabileceğidir.

Tabi her bedelsiz yapan şirket bedelli sermaye arttıracak diye bir şey yok. Bunu da yanlış anlamayın.

Bu yazımı beğendiyseniz muhtemelen aşağıdakileri de beğenirsiniz.